Utrzymanie rentowności biznesu to trudna sztuka wymagająca godzenia przeciwnych sposobów obliczania cen. Z jednej strony powinny być one na tyle wysokie, by handel przynosił wymierny zysk. Z drugiej nie można przecież zapominać o konkurencji, która czeka na okazję, by zdobyć kolejnych klientów. Z tych powodów tak ważne jest poprawne ustalenie marży i narzutu. Co oznaczają te pojęcia? Wyjaśniamy, jak dzięki nim osiągnąć zysk!
Co to jest marża i narzut?
Pojęcia marży i narzutu są ze sobą związane na tyle ściśle, że bywają mylone. Co więcej, wysokość jednego ze wskaźników wpływa na drugi, a tym samym na zysk ze sprzedaży. W zależności od przyjętych kryteriów liczenie marży może uwzględniać tylko jeden czynnik wpływający finalnie na cenę lub kilka z nich.
Definicja i sposoby obliczania marży
Marżą sklepu określa się różnicę między ceną sprzedaży a kosztem stworzenia produktu. Obliczać ją można na dwa sposoby. Pierwszy, czyli ustalenie marży brutto polega na odjęciu kosztów wytworzenia lub nabycia produktu u dostawcy od ceny. Jest to bardzo proste działanie matematyczne, które można zobrazować następująco:
kwota, którą zapłacił klient (np. 150 zł) - wydatek poniesiony na wyprodukowanie lub zakupienie towaru w hurtowni (np. 100 zł).
Powyższy przykład pokazuje, że marża brutto wynosi w tym przypadku 50 zł, ponieważ taka jest różnica między sumą zapłaconą przez klienta a kosztem nabycia lub wytworzenia produktu. Ta wartość nie pokazuje jednak, jakie zarobki uzyskał sklep internetowy, a tylko jaki dochód przyniosła transakcja. Marża brutto nie uwzględnia bowiem podatków i środków finansowych włożonych w reklamę czy wielu istotnych czynników takich jak m.in. koszty transportu z hurtowni do magazynu lub wysyłka do nabywcy.
Do sprawdzenia, czy handel w sieci jest opłacalny, czy może przynosi straty, konieczne jest obliczenie marży netto. Obliczenie np. wydatków na logistykę lub marketing w odniesieniu do pojedynczej sztuki towaru jest jednak bardzo trudne, a wręcz niemożliwe. Z tego powodu marżę netto liczy się w określonej skali czasu. Innymi słowy, po podliczeniu przychodu i odjęciu od niego wszystkich kosztów sprzedawca dowiaduje się, ile zyskał w skali np. miesiąca lub roku.
Marże w sklepach internetowych można wyliczać nie tylko w ujęciu kwotowym, ale i procentowym. W tym celu wystarczy posłużyć się wzorem:
cena sprzedaży — cena zakupu/cena sprzedaży × 100% = marża
Znaczenie i metody obliczania narzutu
Mianem narzutu określa się kwotę, o jaką powiększono koszt zakupu produktu w celu ustalenia jego ceny. W pierwszej chwili może się wydawać, że dokładnie tym samym jest marża. Nie jest to prawda, ponieważ marża to stosunek zysku do ceny sprzedaży, a narzut – do sumy wydanej na zakup towaru u producenta lub pośrednika.
O tym, jaki narzut na towar został nałożony, można się przekonać, stosując wzór:
cena sprzedaży — cena zakupu/cena zakupu × 100% = narzut
Jeśli koszt, który ponosi klient, to 500 zł, a wydatek sprzedawcy wynosi 250 zł, narzut wynosi 100%. Na tym przykładzie widać, jak duża jest różnica między obydwoma współczynnikami. Oba mają wpływ na wycenę produktu, choć każdy w inny sposób. Wysokość narzutu informuje sprzedawców o tym, w jakim stopniu opłacalne jest nabycie towaru u producenta lub dystrybutora. Ta wiedza wpływa następnie na decyzję, jaką marżę narzucić, a w konsekwencji na wysokość cen.
Dlaczego należy obliczać marżę i narzut sklepu internetowego?
Rozumienie tego, czym jest narzut, ułatwia znalezienie możliwie najtańszego dostawcy towaru. Co więcej, ułatwia również negocjacje z producentami i hurtownikami, którzy, tak jak wszystkie podmioty gospodarcze, chcą zarobić jak najwięcej.
Podwyżka cen, której przyczyną byłaby rezygnacja z obliczenia narzutu, stwarza ryzyko rezygnacji wielu klientów z zakupu produktu. Co gorsza, w takim przypadku istnieje duża szansa, że wybiorą oni tańszą ofertę konkurencji. Rynkowi rywale, którzy nabyli towar taniej, mają też możliwość nałożenia na niego wyższej marży przy jednoczesnym utrzymaniu cen na poziomie akceptowalnym dla konsumentów. Od tego, jak wysoki powinien być narzut i jaka marża w sklepie internetowym, zależy więc rentowność biznesu.